آزمون YÖS آزمونی است که دانشجویانی که قصد تحصیل در ترکیه در مقاطع لیسانس در دانشگاه های ترکیه دارند بایستی در آن شرکت کنند ونتیجه ی این آزمون برای تمامی دانشگاه ها ی ترکیه مورد قبول می باشد.
این آزمون تا سال ۲۰۱۰ به صورت سراسری توسط سازمان سنجش کشورترکیه برگزار می شد اما در سال های بعد و از سال ۲۰۱۲ براساس مقررات تصویب شده در نظام آموزشی ترکیه هر دانشگاه به صورت مستقل این آزمون را برگزار می کند. دانشجویانی که قصد شرکت در این آزمون را دارند ابتدا بایستی دانشگاه مورد نظر خود را تعیین کرده وسپس تاریخ و نحوه ی ثبت نام را ازسایت دانشگاه تعقیب نموده ودر آزمون شرکت نمایند.
آزمونی که از طریق سازمان سنجش تا قبل از سال ۲۰۱۰ برگزار می شد شامل ۸۰ سوال بود که از این تعداد ۴۵ سوال تست هوش۳۰، سوال ریاضی و ۵ سوال هندسه بود. بعداز آن که برگزاری این آزمون به عهده ی خود دانشگاه ها گذاشته شد تعداد سوالات و بودجه بندی سوالات نیز از شرایط هر دانشگاه تاثیر پذیرفت به طوریکه در سال ۲۰۱۱ بعضی از دانشگاهها تنها ریاضیات و هندسه و یا فقط تست هوش را در سوالات آوردند.
شرایط متقاضیان شرکت در این آزمون:
۱- متقاضیان باید دانش آموز سال آخر دبیرستان یا فارغ التحصیل دبیرستان باشند.
۲- متقاضیان باید جزء اتباع خارجی باشند.
۳- در صورتی که یک متقاضی در بدو تولد تبعه ترکیه بوده و با گواهی وزارت کشور ترکیه از تابعیت این کشور خارج شده باشند باید برگه های مورد نظر را از وزارت کشور اخذ و ارائه نماید.
۴- اتباع جمهوری ترکیه یا جمهوری ترک قبرس شمالی که دوره دبیرستان را به طور کامل در خارج از کشورهای فوق به اتمام رسانده باشند حق برخورداری از این قانون را دارا می باشند.
دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی ترکیه در هر سال تحصیلی موظف به پذیرش سهمیهای بالغ بر ۴۵۰۰ دانشجوی خارجی (غیر ترک) هستند. در این راستا سازمان ÖSYM (مرکز انتخاب و جایگزینی دانشجو) ترکیه متولی برگزاری آزمونی به نام YÖS (آزمون دانشجویان خارجی) شده که همه ساله در ماه آوریل در کشور ترکیه و چند کشور منطقه به طور همزمان برگزار میشود.
با توجه به سطح معلومات دبیرستانی دانش آموزان ایرانی در مقایسه با داوطلبان سایر کشورهای منطقه و همچنین اعتبار علمی بسیار بالای دانشگاههای ترکیه، هزینههای تحصیلی و هزینههای زندگی بسیار پائین این کشور، برگزاری آزمون به زبان انگلیسی، سهلالوصول بودن تردد به کشور ترکیه و عوامل بسیاری از این قبیل فرصت استثنایی برای داوطلبان ایرانی مهیا شده است تا با شانس قبولی بسیار بالا امکان ادامه تحصیل در دانشگاههای معتبر کشور ترکیه نصیبشان شود.
سیستم آموزشی دانشگاههای ترکیه کاملاً مطابق با استانداردهای سیستم آموزشی آمریکا بوده و دروس بهصورت ترمی-واحدی ارائه میشود. زبان آموزشی بسته به دانشگاه و رشته، انگلیسی، فرانسه، آلمانی و یا ترکی خواهد بود.
تقویم آموزشی دانشگاههای ترکیه تقریباً همانند دانشگاههای ایران است بدین ترتیب که شروع ترم پائیز از ماه اکتبر و انتهای ژانویه و ترم بهار از فوریه آغاز و در ماه ژوئن به انتها خواهد رسید و ترمهای تابستانی از جولای تا آگوست خواهد بود.
توسط این آزمون امکان تحصیل در کلیه رشتههای فنی مهندسی، پزشکی، هنر و علوم انسانی در دانشگاههای ترکیه فراهم است.
دانشگاههای ترکیه در سالهای گذشته اعتبار علمی بالایی در مجامع بینالمللی کسب کردهاند به گونهای که مدارک علمی این دانشگاهها در کلیه کشورهای دنیا شناخته شده است. در رشته پزشکی پس از فارغالتحصیلی کارت طبابت بینالمللی اعطا میشود. در تمامی رشتهها برای دانشجویان ممتاز امکان بورسیه شدن توسط سازمانها و مؤسسات آموزش آمریکایی و اروپایی میسر است و حتی در برخی دانشگاهها از ترم دوم به بعد میتوان بهصورت انتقالی به دانشگاههای آمریکا در همان رشته و ترم تحصیلی منتقل شد.
انتخاب رشته همانند دانشگاه سراسری ایران بعد از آزمون و دریافت نتایج صورت خواهد گرفت. لازم به ذکر است که انتخاب رشته الزاماً در یک گروه آموزشی نخواهد بود و همچنین ارتباطی به دیپلم دبیرستانی نخواهد داشت. مشاورین مجرب مؤسسه با توجه به تجربیات و آگاهی از آمار و نتایج سالهای گذشته انتخاب رشته مناسبی را برای داوطلب انجام خواهد داد که این امر میتواند شانس قبولی داوطلبان را به مراتب افزایش دهد.
گزینش دانشجو در مقاطع بالای لیسانس در دانشگاههای ترکیه از طریق کنکور سراسری انجام نمیپذیرد، بلکه دانشگاهها بهصورت جداگانه مدارک و امتیازهای لازم را از داوطلبان درخواست کرده و با برگزاری امتحانات داخلی اقدام به پذیرش دانشجو در این مقاطع مینمایند. بر این اساس ورود به دانشگاهها در این مقاطع به مراتب آسانتر از دانشگاههای ایران است.
دانشگاههای ترکیه سالانه دوبار اقدام به اعلام لیست رشتههایی که در آنها پذیرش دانشجوی فوق لیسانس و دکترا خواهند داشت و نیز ظرفیت پذیرش دانشجو درآن رشتهها برای هر دو مقطع مینمایند. داوطلبان باید رشتهای را که میتوانند در آن ادامه تحصیل بدهند انتخاب کرده و اقدام به ثبتنام جهت شرکت در امتحانات مربوطه و طی مراحل پذیرش نمایند. طول دوره فوق لیسانس حداقل ۲ سال و PH.D چهار سال است. تعداد واحدهای لازم برای گذراندن در هر دو مقطع عموماً بین ۲۰ تا ۳۰ واحد است که باید در نیمی از طول مدت تحصیل گذرانده شوند و بقیه دوره به گذراندن پایان نامه اختصاص دارد. زبان تدریس در دورههای فوق لیسانس و PH.D ، ترکی یا انگلیسی است.
Ön Lisans Diplomasi. 1 شامل دو تا سه سال تحصیل بعد از دیپلم دبیرستان است.
Lisans Diplomasi. 2 شامل چهار سال تحصیل و گذراندن حداقل ۱۴۷ واحد است.
Yuksek Lisans Diplomasi. 3 شامل دو سال تحصیل تمام وقت است. برای ورود به این دوره داشتن مدرک Lisans Diplomasi الزامی است. این دوره شامل دو نیم سال کلاس درس و دو نیم سال پایان نامه پژوهشی میشود.
Veterner Hekimligi Yuksek Lisans Diplomasi. 4 شامل پنج سال تحصیل تمام وقت در رشته دامپزشکی بعد از دیپلم دبیرستان است.
DOKTORA (PhD). 5 شامل سه تا چهار سال تحصیل تمام وقت است. برای ورود به این دوره داشتن مدرک Yuksek Lisans Diplomasi الزامی است.
این دوره شامل دو تا چهار نیم سال کلاس درس و حداقل ۴ نیم سال برای پژوهش است. قبل از شروع پژوهش، دانشجو باید امتحان جامع را با موفقیت بگذراند. نوشتن پایان نامه دوره دکترا و دفاع موفقیتآمیز از پژوهش انجام شده، شرط اعطای مدرک دکتراست.
۱. مدارک Ön Lisans Diplomasi با دو سال تحصیل و کلیه مدارک و تحصیلات نیمه تمام دانشگاهی آکادمیک با دو یا سه سال تحصیل در صورت داشتن دیپلم دبیرستان، «کاردانی» ارزشیابی میشود.
۲. مدارک Lisans Diplomasi (Bachelor) بعداز دیپلم دبیرستان، «کارشناسی» ارزشیابی میشود. ۳. مدارک Yuksek Lisans Diplomasi (Master) از دانشگاههای گروه یک با شرط داشتن مدرک کارشناسی، «کارشناسی ارشد» ارزشیابی میشود. تبصره: مدارک موضوع بند ۳ از مراکز آموزش عالی که نامشان در فهرست دانشگاههای گروه یک آورده نشده است با شرط داشتن معدل ۳ از ۴ به همراه ارایه یک مقاله علمی از رساله دوره کارشناسی ارشد در نشریات معتبر بانمایه بینالمللی، «کارشناسی ارشد» ارزشیابی میشود.
۴. مدارک Veterner Hekimligi Yuksek Lisans Diplomasi با پنج سال تحصیل پیوسته بعد از دیپلم دبیرستان، «کارشناسی ارشد» در دامپزشکی ارزشیابی میشود. ۵. مدارک Doktora (Ph. D.) از دانشگاههای گروه یک با شرط دارا بودن مدرک کارشناسی ارشد، «دکترا» ارزشیابی میشود.
تبصره: مدارک موضوع بند ۵ از مراکز آموزش عالی که نامشان در فهرست دانشگاههای گروه یک آورده نشده است، به شرط داشتن معدل ۳ از ۴ همراه با ارایه یک مقاله علمی، پایاننامه دوره دکترا در نشریات معتبر نمایه شده بینالمللی غیرمحلی (غیر از ایران و کشور محل تحصیل)، «دکترا» ارزشیابی میشود.
دانشگاه های ترکیه از اعتبار بین المللی برخوردارند و مدارک آن ها در سراسر دنیا معتبر می باشد. زبان تدریس در دانشگاه های ترکیه انگلیسی ، فرانسوی ، ترکی و آلمانی است که البته با توجه به رشته تحصیلی و دانشگاه متغیرمی باشد. دروس در دانشگاه های ترکیه به صورت ترمی- واحدی ارائه می شود و کلاس ها در ۳ ترم پاییز، بهار و تابستان برگذار می شود که ترم پاییز از ماه اکتبر و انتهای ژانویه، ترم بهار از ماه فوریه تا ماه ژوئن و ترم تابستان از ماه جولای تا آگوست می باشد.
یکی از شروط اخذ پذیرش در دانشگاه های ترکیه جهت تحصیل در ترکیه داشتن مدرک دیپلم دبیرستان و کسب نمره قبولی در آزمون ورودی دانشگاه ها می باشد. آزمون ورودی برای هر دانشگاه به صورت مجزا برگزار می شود و شرایط سنی ندارد و داوطلبان با هر سنی و تنها با داشتن مدرک دیپلم دبیرستان می توانند در این آزمون شرکت کنند. زبان تدریس در اغلب دانشگاه های ترکیه ، ترکی استانبولی است و برای آن دسته از دانشجویانی که مدرک زبان ترکی استامبولی ندارند دوره های رایگان یادگیری زبان برگزار می شود.
این مؤسسه با توجه به نیاز داوطلبان ایرانی به فراگیری زبان ترکی استانبولی جهت تحصیل در دانشگاهها و نیز در زندگی روزمره اقدام به آموزش این زبان در کلاسهای فوقالعاده مینماید. روش تدریس در این کلاسها منطبق بر اصول آموزشی زبان برای خارجیان، مورد تأیید مرکز تحقیق و توسعه و آموزش زبان ترکی دانشگاهها (TÖMER) و وزارت علوم تحقیقات و فناوری بوده و طی دورههای آموزشی مؤسسه به طور مستمر ارائه میشود.
بهطور کلی دانشگاههای ترکیه دارای امکانات وسیع و مناسبی از جهت فضای آموزشی، امکانات کتابخانهای، اینترنتی و تجهیزات آزمایشگاهی، لوازم و زمینهای ورزشی متعدد، امکانات تفریحی و خدمات درمانی و غیره هستند. اکثر دانشگاهها دارای امکانات خوابگاهی با هزینه بسیار اندک هستند و با وجود اینکه دانشگاهها از پیش تعهدی جهت خوابگاه ارائه نمیکنند ولی در سالهای گذشته معمولاً امکان استفاده از خوابگاه برای دانشجویان ایرانی فراهم بوده است.
نکته ی مهمی که افراد برای تحصیل در ترکیه باید مدنظر داشته باشند این است که دانشگاه های ترکیه معمولا در مورد ارائه خوابگاه به دانشجویان تعهدی نمی دهند اما در چند سال اخیر امکانات خوابگاهی در اختیار دانشجویان خارجی قرار داده است. دانشجویان در طول دوره تحصیل در دانشگاه های ترکیه از بیمه درمانی بهره مند می شوند و امکانات درمانی آنها کاملا رایگان می باشد.
مقطع لیسانس در دانشگاه های ترکیه معمولاً ۴ سال به طول می انجامد اما در بعضی از رشته ها مانند تحصیل پزشکی در ترکیه حدود ۶ سال زمان می برد.
در دانشگاه های ترکیه پذیرش دانشجو در مقاطع کارشناسی ارشد و دکترا از طریق زمون سراسری نمی باشد و هر دانشگاه به صورت جداگانه اقدام به برگذاری امتحانات ورودی می کند. دانشگاه ها در سال ۲ بار رشته هایی که در آن ها پذیرش دانشجو دارند را به همراه ظرفیت پذیرش اعلام می کنند و دانشجویان می بایست در رشته مورد نظر خود ثبت نام کنند و در امتحانات مربوطه شرکت کنند .
جهت تحصیل در ترکیه در مقطع فوق لیسانس در دانشگاه های ترکیه حدود ۲ سال و مقطع دکترا حدود ۴ سال به طول می انجامد. دانشجویان در هر دو مقطع فوق لیسانس و دکترا می بایست در نیمی از دوره تحصیلی خود ۲۰ تا۳۰ واحد درسی را پاس کنند و نیمه دیگر را صرف تحقیق روی پایان نامه و تحویل پایان نامه خود کنند.